รีวิว Zoom H1 แบบบ้านๆ

หลังจากผมเปลี่ยนกล้องจาก Olympus E-P1 มาเป็น Panasonic GF-1 ก็พบว่า function การถ่ายวิดีโอดีขึ้นมากครับ สามารถถ่ายต่อเนื่องได้จนหมดความจำการ์ด และถ่ายได้ความละเอียดในระดับ HD (720p) เลยทีเดียว แต่ปัญหาที่เจอคือ ไมค์ของ GF-1 เป็น mono ที่ให้คุณภาพที่ค่อนข้างแย่ แทบไม่มีมวลเสียงเบสเลย เวลาอัดบันทึกการแสดงสดทำให้ขาดอรรถรสไปเยอะมาก จึงเป็นจุดเริ่มต้นที่ผมอยากได้เครื่องบันทึกเสียงแบบพกพาซักเครื่องมาให้ควบคู่กัน

หลังจากมีความคิดอยากได้แว่บขึ้นมาในหัว เลยลองสอบถามคุณ @simplywit ดู ในตอนแรกผมตั้งงบเอาไว้ไม่เกินหมื่น ซึ่งคุณ @simplywit ก็แนะนำมาอยู่สองรุ่น แต่ทิ้งท้ายเอาไว้ว่า Zoom H1 ก็ดูน่าสนใจดี ราคาไม่สูงมาก (ไม่เกินสี่พัน) จากการที่ผมลองหาข้อมูลดู พบว่าคุณภาพไม่แพ้รุ่นใหญ่ๆเพียงแต่ function การใช้งานจะน้อยมาก แต่ก็เพียงพอแล้วต่อความต้องการของผม ไม่รอช้าเลยลองโทรไปสอบถามตัวแทนจำหน่าย (Music Collection) ปรากฏว่าของขาดแทบทุกที่ ยังดีที่ร้านรุ่งโรจน์หลังกระทรวง เหลืออยู่ตัวสุดท้าย ผมเลยได้มาครอบครองสมความตั้งใจ 😀

เอ้า… เกริ่นกันมานานมากแล้ว ลองมาดูกันครับว่า เจ้า Zoom H1 มันทำอะไรได้มากแค่ไหน

แกะกล่อง

ในกล่องจะมีอุปกรณ์ดังนี้

– ตัวเครื่อง Zoom H1

– ถ่าน AA 1 ก้อน

– microSD 2 GB

คู่มือเล่มบางๆ 1 เล่ม

จะเห็นว่า มีอุปกรณ์มาให้น้อยมากๆ ไม่มีกระทั่ง windscreen, สาย USB หรือ soft case มาให้เลย งกชะมัด TT

รูปร่างภายนอก

เจ้า H1 มีขนาดค่อนข้างเล็กครับ โดยตัวไมค์จะทำมุม XY ช่วยในเรื่องมิติเสียง แต่ไม่สามารถปรับมุมของไมค์เพื่อเปลี่ยนมุมการรับเสียงได้ บริเวณไมค์มีพลาสติกกันกระแทกไมค์รอบๆมาด้วย

พลิกดูด้านหลัง จะพบรางถ่าน AA 1 ก้อน และ tripod mount สามารถยึดกับขาตั้งกล้องทั่วไปได้ และมี switch Lo Cut (ลดย่านความถี่ต่ำเพื่อลดเสียงรบกวน) , Auto Level (ปรับความดังเบาในการบันทึกอัติโนมัติ และ Rec Format (ปรับประเภทไฟล์ในการบันทึก (MP3 – WAV))

พลิกมาดูด้านซ้าย จะมีช่อง line out สำหรับเสียบหูฟัง, ปุ่มปรับระดับเสียง output และช่องใส่ microSD โดย H1 จะให้ microSD ขนาด 2 GB มาด้วย ซึ่งถ้าบันทึกไฟล์เสียงแบบ MP3 bitrate 320 kbps จะสามารถบันทึกได้ความยาวมากกว่า 10 ชั่วโมง นับว่าเหลือเฟือเลยทีเดียว

ด่านขวาจะมีช่องเสียบ line in สำหรับการบันทึกเสียง, ปุ่มปรับระดับความดังในการบันทึก (หากตั้ง Auto Level เอาไว้ปุ่มนี้จะไม่มีผลใดๆ), ปุ่มเล่น เดินหน้า ถอยหลัง, ปุ่มลบไฟล์,  switch ปิดเปิด และ ช่องเสียบ USB

โดยรวมจะเห็นว่า H1 มี function การใช้งานไม่มากเท่าไหร่ เรามาลองดูกันดีกว่าว่า คุณภาพในการบันทึกเป็นอย่างไรบ้าง

ทดสองใช้งานจริง

อันดับแรก ผมลองบันทึกเสียงในห้องของผมดูก่อนครับ โดยลองเล่นเปียโนแล้วบันทีกเสียงสดๆดู เสียงเปียโนจะมาจาก Korg SV-1 ผ่านออก Audio Interface Focusrite Saffire Pro 24 DSP และออกมายัง Monitor Fostex PM0.5 โดยตั้งเจ้า H1 ไว้บนขาตั้งห่างจากลำโพงประมาณเกือบเมตร ตัดต่อ sync Video เข้ากับ Audio ด้วย iMovie 11 ครับ (ไม่ได้ process เสียง ยกเว้น Normalize ครับ)

Since We Met เพลงบรรเพลงกีต้าร์จากเทพ Acoustic  Tommy Emmanuel

เสียงที่ออกมาใช้ได้เลยทีเดียว มีความคมชัดและมิติค่อนข้างดี เก็บรายละเอียดได้ค่อนข้างชัดเจน (เสียงเคาะนิ้วลงบนแป้นเปียโนยังชัดเลย :D) และด้วยมุมรับเสียงที่จะอยู่แค่ด้านหน้า ทำให้ลดเสียงรบกวนจากด้านนอกไปได้พอสมควร (ห้องของผมอยู่ติดถนนหลักของหมู่บ้าน จะได้ยินเสียงรถค่อนข้างดัง แต่ในคลิปนี้ลดลงไปพอสมควรเลยทีเดียว

เอาล่ะ หลังจากลองในบ้านแล้ว ไปลองนอกสถานที่บ้างดีกว่า โดยลองไปบันทึกเสียงดนตรีสดที่ร้านกาแฟวาวีซอยอารีย์กันครับ

ผมวางเครื่องอัดไว้บนบริเวณโต๊ะใกล้ๆกับกล้อง โดยเสียงเปียโนและเสียงร้องจะออกมาจากตู้แอมป์ Peavey KBA 100 ยกเว้นเสียง saxophone ที่ไม่ได้ออก line เสียงที่ออกมาถือว่าโอเคเลยทีเดียว (ถึงจะแอบอู้อี้ไปบ้างตามสไตล์เสียงของตู้แอมป์ตัวนี้) แต่มีเสียงลมเข้าค่อนข้างเยอะเพราะว่า H1 ไม่มี windscreen มาด้วย

อย่าให้เขารู้

มาในช่วงหลัง โต๊ะด้านหน้ามีแขกมานั่งกันหลายคน ผมเลยย้าย H1 มาอยู่ที่ด้านขวาของเปียโนแทน มิติเสียงก็จะเปลี่ยนไปเล็กน้อย แต่เป็นข้อดีครับ เพราะว่าด้านหน้าแขกนั่งคุยกัน เสียงจะเข้าไมค์ของกล้องเยอะมาก แต่ที่ H1 เสียงแทบไม่มีเสียงคุยเข้าเลย

You Don’t Know Me ตู้แอมป์ไม่ค่อยดีเท่าไหร่ ต้องมีการลงไม้ลงมือกันบ้าง 😀 (เพลงนี้ผมแอบ EQ ยกเสียงเบสขึ้นเล็กน้อยครับ)

คราวนี้เราลองทดสอบอีกครั้ง โดยไปบันทึกเสียงการเล่นดนตรีที่ร้าน Secret Garden สาทร ร้านนี้ บรรยากาศดีมาก เค้กอร่อยสุดๆ เหมาะกับการดินเนอร์กับครอบครัวหรือคนรักมากๆครับ 😛

ผมวาง H1 เอาไว้บนตู้ monitor ซึ่งพบปัญหาคือ มิติเสียงเอนมาทางขวาค่อนข้างมาก และเมื่อเล่นที่ย่านเสียงต่ำตู้ monitor จะสะเทือนจน H1 สั่นไปด้วย เสียงเลยจะเหมือน clip เล็กน้อยครับ ทางแก้ไขคือ ต้องตั้ง H1 ไว้บนขาตั้งเล็กๆน่าจะตัดปัญหานี้ไปได้

Have I Told You Lately

แต่พอเป็นเพลงที่ไม่มีย่านเสียงต่่ำมากนัก ก็ไม่พบปัญหาใดๆครับ

Just Once

สรุปการใช้งาน

ข้อดี

– ขนาดเล็ก น้ำหนักน้อย ราคาไม่แพง

– ให้เสียงที่คมชัด มิติเสียงดี ด้วยไมค์ที่ทำมุม XY ช่วยลดเสียงจากทางด้านหลังได้เป็นอย่างดี

– แบตใช้งานได้งาน หาซื้อง่าย

ข้อเสีย

– ของแถมน้อย ไม่มีกระทั่ง windscreen ที่จำเป็นมากสำหรับการบันทึกเสียงนอกสถานที่

– ไม่สามารถปรับมุมของไมค์เพื่อเปลี่ยนองศาการรับเสียงได้

– ไม่สามารถบันทึกในแบบ Multitrack ได้ (แต่ราคาเท่านี้ถือว่าไม่เป็นข้อเสีย)

– Effect ในการบันทึกมีน้อย น่าจะมี Compressor มาให้ด้วย

โดยส่วนตัวแล้ว ผมค่อนข้างพอใจกับการใช้งาน Zoom H1 พอสมควรครับ เพราะให้เสียงที่ดีกว่าไมค์ติดกล้อง Panasonic GF-1 ค่อนข้างมาก ด้วยราคาค่าตัวไม่ถึง 4000 บาท จัดได้ว่าคุ้มค่าเลยทีเดียว เพียงแต่ในราคาระดับนี้อาจจะคาดหวังกับ function ได้ไม่มากนัก